نقد تطبیقی "أحلام شهرزاد" اثر طه حسین و نمایشنامۀ "سرّ شهرزاد" اثر علی احمد باکثیر

نویسندگان

  • امیرحسین رسول نیا استادیار زبان و ادبیات عرب دانشگاه کاشان
  • سکینه ناروئی پور دانش‌آموخته زبان و ادبیات عرب دانشگاه کاشان
چکیده مقاله:

میراث فرهنگی گذشته نقطۀ عطف بسیاری از داستان­های معاصر عربی به شمار می­رود که ادبا تحت تأثیر شرایط حاکم بر جامعه در آثار خویش بهره­ می­­گیرند تا از رهگذر آن، ضمن ایجاد ارتباط میان گذشته و حال به بیان غیرمستقیم اوضاع جامعۀ خویش بپردازند. یکی از شیوه­های بیان میراث فرهنگی گذشته بهره­گیری از تکنیک اشتراک عینی است. جستار پیش ­روی با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی رمان أحلام شهرزاد اثر طه حسین و نمایشنامۀ سرّ شهرزاد اثر علی احمد باکثیر براساس مؤلفه­های اشتراک عینی می­پردازد. یافته­های تحقیق حاکی از آن است که ادیبان مذکور به‌منظور تصویرسازی اجتماعی به این شگرد ادبی تکنیک گرایش پیدا کردند و با کاربست آن در فضای داستانی خویش به‌طور غیرمستقیم از آرمان‌شهر و آزادی اجتماعی در وطن عربی سخن به میان می­آورند و با دخالت دادن شخصیت شهرزاد، آن را معادل خویش و طلایه­دار نهضت رنسانس فکری در عصر خود معرفی می­کنند .

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

زن در نمایش‎نامه‎های تراژدی زینب و راز شهرزاد اثر نویسندۀ یمنی، علی احمد با کثیر

زن در دو نمایش‎نامۀ راز شهرزاد و تراژدی زینب اثر نویسندۀ یمنی، علی احمد باکثیر، نقشی تأثیرگذار در پیشبرد نمایش‎نامه و جریان حوادث آن بر‎عهده‎دارد. به باور باکثیر، زنان توانایی‎های شگفت‎انگیزی دارند؛ شهرزاد در راز شهرزاد در کسوت یک روان‎پزشک به یک بحران همه‎گیرِ انسانی خاتمه می‎دهد. در این اثر، باکثیر شهرزاد را تا حد یک اَبَر‎قهرمان بالا می‎برد. همچنین، وی در نمایش‎نامۀ تراژدی زینب زن را به صورت یک...

متن کامل

زن در نمایش‎نامه‎های تراژدی زینب و راز شهرزاد اثر نویسندۀ یمنی، علی احمد با کثیر

زن در دو نمایش‎نامۀ راز شهرزاد و تراژدی زینب اثر نویسندۀ یمنی، علی احمد باکثیر، نقشی تأثیرگذار در پیشبرد نمایش‎نامه و جریان حوادث آن بر‎عهده‎دارد. به باور باکثیر، زنان توانایی‎های شگفت‎انگیزی دارند؛ شهرزاد در راز شهرزاد در کسوت یک روان‎پزشک به یک بحران همه‎گیرِ انسانی خاتمه می‎دهد. در این اثر، باکثیر شهرزاد را تا حد یک اَبَر‎قهرمان بالا می‎برد. همچنین، وی در نمایش‎نامۀ تراژدی زینب زن را به صورت یک...

متن کامل

نقد تطبیقی ترجمه‌های آیتی و شریعت از نمایشنامة «شهرزاد» توفیق الحکیم

نمایشنامه از انواع ویژة ادبی است که ضمن در بر داشتن خصایص یک متن ادبی، خصوصیت‌های دراماتیک منحصر به فردی دارد که تنها بر صحنة اجرا، تمام و کامل می‌شود. «شهرزاد» اثر ماندگار پدر نمایشنامه‌نویسی عربی، یعنی توفیق الحکیم، با استناد به داستان هزار ویک شب در جامه‌ای فلسفی ابداع شده‌است و نه تنها در بُعد اندیشگانی، بلکه از نظر ادبی نیز حائز اهمیت است. این اثر دو بار به زبان فارسی از سوی آقایان آیتی و ش...

متن کامل

بررسی مضامین سیاسی و اجتماعی نمایشنامه «الدودة و الثعبان» اثر علی احمد باکثیر

«علی احمد باکثیر» (1910؟-1969م) ادیب و نمایشنامه­نویس یمنی ازجمله ادبایی است که در آثار منثور و منظوم خویش به مسائل و مشکلات جامعه‌اش ‌پرداخته است. در نمایشنامه منثور «الدودة و الثعبان» که روایتگر رمزگونه حمله ناپلئون به مصر و نقش استعمار فرانسه در آن است، مضامین سیاسی و اجتماعی مختلفی دیده می‌شود. باکثیر با انتخاب عنوان «کرم و اژدها (الدودة و الثعبان)» به‌صورت نمادین به موضوع استعمار اشاره‌کرد...

متن کامل

بررسی تطبیقی نقد جامعه شناختی زن در رمان علی احمد باکثیر و احمد محمود (سیره شجاع و زمین سوخته)

چکیده نقش­ و حضور زنان در جامعۀ بشری از ابتدای تاریخ تا کنون، امری ملموس و غیر قابل انکار بوده و آنان در جوامع مختلف، پا به پای مردان در کنار نقش برجستۀ زن در تربیت نسل­های آینده در عرصه­های اجتماعی نیز حضوری فعّال و پویا داشته­اند. در این مجال، برآنیم که با بررسی تطبیقی دو رمان معاصر یعنی سیره شجاع اثر علی احمد باکثیر نویسندۀ معاصر و بزرگ یمنی و زمین سوخته اثر احمد محمود، نویسندۀ معاصر و مشهور ...

متن کامل

نقد و بررسی نمایشنامه شهرزاد توفیق حکیم

افسانه شهرزاد، مشهورترین افسانه هزار و یک شب ، الهام بخش آثار ادبی فراوانی در ادبیات عرب بوده است. توفیق حکیم با الهام از این اثر، نمایش نامه زیبای خود را با نام شهرزاد آفرید که نقادان ادبی آن را شاهکاری در نمایشنامه نویسی دانسته اند. توفیق حکیم ،شخصیت شهرزاد را ژرف ساخت نمایش نامه خود قرار داده و با تصرفی ادیبانه در آن، به نمایش نامه خود صورت نمادین بخشیده و هزار و یک شب را در حد اعتلای عظمت ف...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 36

صفحات  135- 154

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023